[ Pobierz całość w formacie PDF ]

lexit Maro ipsum Iovem Aeneam exercentem adversis rebus et crebrae
occasionem patientiae dantem ad augendam herois virtutem. Per Vene-
rem vero intellexit eundem Iovem peculiariter eidem Aeneae providen-
tem, ne in hisce adversis caderet. Per Mercurium signincavit eundem
Iovem intellectum Aeneae illuminantem ad contemnendas voluptates.
Sicque de ceteris. Proinde ingeniose Iunonem et Venerem initio X liti-
gantes introducit coram Iove ipsumque Iovem illas. conciliantem, ut
insinuaret deum non habere contrarias voluntates et ad unum certum
semper inclinare finem et eventum actionis magnae heroicae, etsi cum
quadam peripetia et perplexis antecedentibus eventibus. Per Penates
vero apparentes Aeneae in somnis lib. III et Tiberinum initio VIII intel-
lexit bonos genios, illos quidem ipsius Aeneae custodes, hunc vero to-
tius Italiae genium, revelantes heroi voluntatem Iovis. Rursus per Al-
lectum, per Tisiphonem, per Diras in XII malos intellexit genios per-
missu Iovis agentes.
Animadvertis ergo, quam recte poeta Christianus et penitus ad un-
guem exclusa sola impietate, magnificentius etiam possit eandem for-
mam consectari epicae poeseos, non tantum quoad actiones humanas,
artis, naturae, geniorum, sed etiam quoad divinas, id quod toto libro
prosecuti sumus.
NASK IFP UG
Ze zbiorów  Wirtualnej Biblioteki Literatury Polskiej Instytutu Filologii Polskiej UG
142
LIBER IV
DE ALIA QUADAM UNIVERSALITATE ANALOGIAE,
SEU ATRIBUTIONI RERUM PERTINETIUM
AD IPSAS ACTIONES POSSIBILES
CAPUT I
DE REBUS NECESSARIIS AD IPSAS ACTIONES
IN COMMUNI
Duobus libris prioribus examinavimus et ad praxim reduximus Ari-
stotelis speculationem duplicem. Primam: Poesin versari non circa res,
ut sunt, sed ut esse possunt vel probabiliter, vel necessario fuerunt. De
ipsis enim possibilibus lib. II late in communi disseruimus et lib. III in
particulari de possibilibus actionibus humanis, naturalibus, artis, genio-
rum et divinis. Secundam doctrinam simul coniunximus et tractavimus
desumptam ex cap. 7: Poesin circa universale versari. Hoc autem
universale esse, quod cuique conveniat facere seu agere. Et lib. quidem
II ostendimus, quid conveniat agere ipsi heroi universaliter; lib. vero
III, quid conveniat agere ceteris personis iuvantibus vel impedientibus
agentem heroem assignavimusque istius convenientiae toto libro certos
et determinatos fontes. Hasque actiones ceterarum personarum et ea-
rum universalitatem rettulimus per analogiam attributionis ad ipsam
actionem herois magnam, quae, ut diximus, solitaria esse non potest,
sed stipatur ceteris actionibus, cum sit plerumque civilis. Sed rursus
neque ipsa actio herois, neque ceterae actiones eam concomitantes, qu-
ibus tota vita humana exprimitur, nudae esse possunt, sed, ut dicere
inceperamus libro superiori, trahunt secum substantiam ipsarum perso-
narum ceteraque eiusdem accidentia et ornamenta, praeterea locum,
tempus etc. Sicut ergo analogice attribuimus actiones ceteras ad actio-
nem unam herois, ita iam personas ipsas, locum, tempus etc. analogice
etiam referemus ad ipsas actiones, ut sit futura haec secunda analogia
attributionis et altera quaedam universalitas per accidens. Hoc autem
monemus nunc sigillatim haec et praeterita praecepta esse quidem pro-
pria epicae poesi, communia tamen esse ceteris etiam speciebus: margi-
NASK IFP UG
Ze zbiorów  Wirtualnej Biblioteki Literatury Polskiej Instytutu Filologii Polskiej UG
143
ti, comoediae, tragoediae, mimo, satirae, lyricae, elegicae et epigram-
mati imitanti.
Primum autem, quod pertinet ad ipsas actiones, est ipsa substantia,
seu persona agentis. Vel enim immanet in illa ipsa actio, in quantum v.
g. est heros contemplativus exercetque internas actiones, vel ab illo
proficiscitur et recipitur in aliis subiectis, tamquam v. g. ab actuoso
heroe. Ideo ab illa ipsa persona herois exordiemur.
CAPUT II
IMITATIO POSSIBILIS PERSONAE HEROICAE
Oportet ergo poetam quam maxime speculari omnem possibilem
perfectionem naturalem in ipsa herois persona, ut omnibus bonis eum
afficiat, quae exigentur vel necessario, vel verisimiliter ad exercitium
ipsius actionis. Actio enim perfecta non esse potest nisi perfecti agentis.
Necesse est autem tribuere illi et bona naturae, et bona fortunae. Bona
naturae sunt alia corporis, iuxta quae perfectissimam Aeneae personam
exhibet Maro, nam et formam ipsam corporis illi attribuit excellentem, [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • mons45.htw.pl
  • Wątki
    Powered by wordpress | Theme: simpletex | © (...) lepiej tracić niż nigdy nie spotkać.