[ Pobierz całość w formacie PDF ]

1983, strony 30-44.
117
Adam T. Troskolański, O twórczości, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978, strona 59.
118
Adam T. Troskolański, O twórczości, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978, strona 61.
119
Za: Adam T. Troskolański, O twórczości, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978, strona 51.
87
niu badań doświadczalnych i rzetelność w opracowywaniu wyników, wytrwałość i entuzjazm
działania, skromność wobec ogromu wiedzy.
Cechy umysłu podnoszące skuteczność działania twórczego120:
1) chłonność i spontaniczność percepcji  odbioru wrażeń wywołanych działaniem
bodzców zewnętrznych;
2) lotność i płynność myśli  szybkie kojarzenie w umyśle wrażeń i idei, ku powsta-
waniu nowych obrazów i idei;
3) intuicja przy badaniu zjawisk i wyobraznia w tworzeniu zjawisk hipotetycznych
(tak powstają eksperymenty myślowe);
4) wnikliwość i intensywność badania, w połączeniu z krytycyzmem& skierowanym
jednak nie wobec osób, a ich prac;
5) zmysł rzeczywistości, prowadzący do odkryć użytecznych;
6) zdolność do uogólniania  wyciągania ogólnych wniosków z obserwacji, w celu
odkrycia prawidłowości w badanym zjawisku.
Intuicja jest zdolnością do rozpoznawania rzeczywistości niejako na skróty. Gra donio-
słą rolę w akcie twórczym, przyśpieszając proces poznania  umożliwia tworzenie w myśli
nowych pojęć bez uciekania się do rozumowania i doświadczenia. Ułatwia kojarzenie nowego
pojęcia z pojęciami istniejącymi.
Wyobraznia jest zdolnością wywoływania w umyśle obrazów i wyobrażeń oraz prze-
widywania hipotetycznego przebiegu zjawisk.
Bez doświadczeń sprawdzających słuszność operacji myślowych przeprowadzanych
dzięki intuicji i wyobrazni są one bezwartościowe; bez intuicji i wyobrazni nigdy zapewne by
owe doświadczenia nie miały miejsca.
Lotność umysłu pozwala zamieniać doznania, spostrzeżenia i akty refleksji w informa-
cje słowne; szybko i trafnie ująć myśl w postać słowa. Bliska temu jest łatwość pisania, choć
dotyczy raczej ilości, a lotność umysłu  jakości.
Działalność twórcza wymaga długich wytrwałych poszukiwań; nie można polegać tylko
na rzadkich i nie zawsze płodnych przebłyskach geniuszu.
Istotne jest zarówno odkrycie jak i sposób trwałego jego przekazania; im bardziej jest
ono nowe, kontrowersyjne, tym trudniej je przekazać, tym więcej znajdzie przeciwników.
120
Słowa fizyka angielskiego Michała Faraday a, wygłoszone podczas odczytu w 1817 roku przed członkami
City Philosophical Society  tłumaczenie W. Natanson w książce Widnokrąg Nauki, 1934, za: Adam T. Trosko-
lański, O twórczości, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978, strona 50.
88
Geniusz i ignorancja
Geniusz to twórca na wskroś oryginalnych dóbr kultury  nowych dzieł naukowych,
nowych form organizacji społecznej, nowych dzieł artystycznych, rewolucyjnych wynalaz-
ków technicznych121.
Ludzie genialni w nauce dysponują z reguły wysoką inteligencją ogólną. Myślą o wiele
łatwiej i szybciej niż inni, w lot rozumieją pojęcia nowe i trudne. Mają żywą i lotną wyobraz-
nię, bardziej pojemną i trwałą pamięć oraz zdolność do szybkiego i łatwego uczenia się.
U wielkich ludzi nauki na pierwszy plan wysuwa się większa niż u ogółu łatwość ucze-
nia się, łatwość nabywania i uzupełniania wiedzy fachowej wraz z odpowiednimi umiejętno-
ściami praktycznymi. Aatwość uczenia się jest wypadkową dobrej pamięci, pracowitości,
zdolności skupienia się, spostrzegawczości, silnych zainteresowań, a także nieprzeciętnej in-
teligencji ogólnej.
Z kolei jedną z największych przeszkód uniemożliwiających pracę naukową jest igno-
rancja   niedostatek wiedzy ogólnej i fachowej, niezbędnej do twórczego zdobywania no-
wych elementów wiedzy naukowej 122. Naukowiec musi na bieżąco znać stan wiedzy.
Szczególnie rażąca jest ta nieznajomość, która prowadzi do podtrzymywania przestarzałych
pojęć, hipotez lub teorii, stawiania i uzasadniania błędnych problemów, posługiwania się nie-
aktualnymi metodami roboczymi.
121
Józef Pieter, Ogólna metodologia pracy naukowej, Ossolineum, Wrocław 1967, strona 410.
122
Józef Pieter, Ogólna metodologia pracy naukowej, Ossolineum, Wrocław 1967, strona 413.
89
Posłowie
Praca ta opiera się w dużej mierze na treściach zawartych w Ogólnej metodologii pracy
naukowej Józefa Pietera. Moją intencją jest przybliżenie owych treści, po części ich prostsze
objaśnienie i przekazanie przede wszystkim tych z nich, które ważne są dla pisania prac na-
ukowych z dziedziny nauk politycznych.
W kilku miejscach rozszerzyłem materiał o wskazówki z dzieła Józefa Orczyka Zarys
metodyki pracy umysłowej, dotyczące rodzajów przypisów, cech dobrego podręcznika i metod
poszukiwania literatury oraz treści podane w innych dziełach zajmujących się pracą naukową [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • mons45.htw.pl
  • Wątki
    Powered by wordpress | Theme: simpletex | © (...) lepiej tracić niż nigdy nie spotkać.