[ Pobierz całość w formacie PDF ]
pli praktika civilizo ¸i plene rekompencis la entombigon de la antikva kulturo. La antikvaj Marsanoj estis altgrade kulturitaj kaj li- teraturemaj, sed dum la sortÿan¸oj de tiuj jarcentoj de orienti¸o al novaj vivkondiçoj, ne nur iliaj evoluo kaj produktemo plene çesis, sed ankaû perdi¸is preskaû ilia tuta arkivaro, kronika kaj literatura. Deja Toris rakontis multajn interesajn faktojn kaj le- gendojn pri tiu perdita raso de noblaj kaj bonkoraj ho- moj. xi diris, ke la antikva civito, en kiu ni trovi¸as, estis centro de komerco kaj kulturo, Korad laû nomo. ¯i estis konstruita çe natura kaj bela haveno, çirkaûata de mon- toj. La eta valo okcidente de la civito, ÿi klarigis, estas la sola restaîo de la haveno, kaj la trairejo tra la montoj al la malnova marfundaîo estis la ÿanelo, kiun la ÿiparo tra- iris alirante la pordegojn de la civito. Multaj estas tiaj civitoj sur la bordoj de la antikvaj ma- roj; kaj pli malgrandajn, kvankam malpli multnombre, oni trovas konver¸antaj al la centro de la oceanoj, çar la homoj trovis, ke ili devis sekvi la retroirantan akvon, ¸is la neceso devigis ilin al ilia fina savi¸o, la tiel nomataj Marsaj kanaloj. 94 PRINCINO DE MARSO eLIBRO Tiel ni profundi¸is en esplorado de la konstruaîo, kaj en nia propra interparolado, ke la posttagmezo jam plej- parte forpasis. Ni rekonscii¸is pri la aktualeco pro sen- dito de Lorkas Tomel, kiu petis min aperi tuj antaû lia moÿto. Adiaûante al Deja Toris kaj al Solla, kaj ordonan- te al Ula, ke li restu gardanta, mi rapidis al la aûdienca çambrego, kie mi trovis, ke Lorkas Tomel kaj Tars Tar- kas sidas sur la tribuno. 95 PRINCINO DE MARSO eLIBRO Ç A P I T R O X I I POTENCA KAPTITO iam kun saluto mi eniris, Lorkas Tomel signis, ke Kmi proksimi¸u al li. Fiksante siajn grandajn, malbe- legajn okulojn sur miajn, li diris: Dum nur kelkaj tagoj vi estis çe ni, tamen dum tiu tempo per via braveco vi gajnis altan rangon inter ni. Tiel estu, tamen vi ne estas unu el ni; vi ne ÿuldas lojale- con al ni. Via situacio, li daûrigis, estas stranga. Vi estas kap- tito nia, tamen vi faras ordonojn, kiujn oni devas obei. Vi estas fremdulo, tamen vi estas çefulo en Tark. Vi estas etulo, tamen vi povas mortigi grandan militiston per unu frapo de via pugno. Kaj nun oni raportas, ke vi pla- nas fu¸i kun alia kaptito de alia raso, fakte, kun kaptiti- no, kiu laû propra konteso duone kredas, ke vi estas re- veninto el la valo de Dor. Iu ajn el tiuj du akuzoj, pravi- gita, sufiçus por oficiale mortigi vin, sed ni estas justa popolo, kaj kiam ni reiros al Tark oni laûjure procesos vin, se tiel ordonos nia Tal Hajus. Sed, li daûrigis per sia sova¸a gor¸voço, se vi fu¸os kun la ru¸a knabino, mi estas tiu, kiu devos respondi al Tars Tarkas, kaj devos aû pruvi mian rajton ordoni, aû 96 PRINCINO DE MARSO eLIBRO la metalo de mia kadavro apartenos al pli kapabla viro, çar tia estas la moro de la Tarkanoj. Mi ne havas kverelon kun Tars Tarkas; kune ni regas super la plej granda el la malpli grandaj komunumoj de la verdaj homoj. Ni ne volas batali inter ni; tial, se vi estus mortinta, Johano Carter, tio ¸ojigus min. Laû nur du kondiçoj, tamen, ni rajtas mortigi vin sen ordono por tio de Tal Hajus; aû en duopa batalo sindefende, se vi atakus iun el ni, aû se ni trovus vin fu¸anta. Pro justeco mi avertas vin, ke ni atendas unu el tiuj du okazoj, por senigi nin de tia granda respondeco. Es- tas por ni tre grave bone liveri la ru¸an knabinon en la manojn de Tal Hajus. Ne dum mil jaroj ni Tarkanoj fa- ris tian bonan kapton; ÿi estas la nepino de la plej emi- nenta el la ru¸aj jedakoj, nia plej granda malamiko. Nun mi finis paroli. La ru¸a knabino diris, ke mankas al ni humanaj sentimentoj, sed ni estas justa kaj verparola raso. Vi rajtas foriri. Mi turnis min kaj forlasis la aûdiencan çambregon. Jen, do, la laboro de Sarkoja eknaskas rezultojn! Mi sciis, ke neniu alia povus disvastigi la famon tiel rapide ating- intan la orelojn de Lorkas Tomel, kaj nun mi rememo- ris la partojn de la konversacio, kiuj temis pri fu¸o kaj pri mia deveno. En la nuna tempo Sarkoja estis la plej maljuna kaj fidata el la inoj de Tars Tarkas. Tiel ÿi estis tre potenca 97 PRINCINO DE MARSO eLIBRO post la trono, çar neniu militisto estis tiel fidata de Lor- kas Tomel kiel lia kapabla leûtenanto, Tars Tarkas. Tamen, anstataû forigi el la menso la pensojn pri eventuala fu¸o, mia intervjuo kun Lorkas Tomel nur koncentrigis mian tutan pensaron al la temo. Nun, pli ol antaûe, min impresis la ur¸a neceso fu¸i rilate al Deja Toris, çar mi konvinki¸is, ke terura sorto atendis ÿin el la manoj de Tal Hajus. Laû la priskribo de Solla, tiu monstro estas enkarnigaîo de la longaj epokoj de krue- leco kaj bruteco, el kiuj li devenis. Senkora, ruzeca, kaj senskrupula, li estas, kontraste al la plejmulto de siaj samrasanoj, sklavo de tiu bruta pasio, kiun la malpli- i¸anta postulo por naskado sur ilia mortanta planedo [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ] |